I. VỀ ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI TẠI VIỆT NAM

1. Tình hình thu hút ĐTNN 4 tháng đầu năm 2022

1.1. Tình hình hoạt động

Vốn thực hiện:

Tính tới 20/04/2022, ước tính các dự án đầu tư nước ngoài đã giải ngân được 5,92 tỷ USD, tăng 7,6% so với cùng kỳ năm 2021.  

Tình hình xuất, nhập khẩu:

Xuất khẩu: Kim ngạch xuất khẩu của khu vực ĐTNN tiếp tục tăng trong 4 tháng đầu năm 2022. Xuất khẩu (kể cả dầu thô) ước đạt gần 91,14 tỷ USD, tăng 15,4% so với cùng kỳ, chiếm 74% kim ngạch xuất khẩu. Xuất khẩu không kể dầu thô ước đạt trên 90,36 tỷ USD, tăng 15,2% so với cùng kỳ, chiếm 73,4% kim ngạch xuất khẩu cả nước.

Nhập khẩu: Nhập khẩu của khu vực ĐTNN ước đạt gần 80,39 tỷ USD, tăng 18,7% so cùng kỳ và chiếm 65,8% kim ngạch nhập khẩu cả nước.

Tính chung trong 4 tháng đầu năm 2022, khu vực ĐTNN xuất siêu 10,75 tỷ USD kể cả dầu thô và xuất siêu gần 10 tỷ USD không kể dầu thô. Trong khi đó, khu vực doanh nghiệp trong nước nhập siêu trên 9,79 tỷ USD.

1.2. Tình hình đăng ký đầu tư

Tính đến 20/04/2022, tổng vốn đăng ký cấp mới, điều chỉnh và góp vốn mua cổ phần của nhà ĐTNN đạt trên 10,8 tỷ USD, bằng 88,3% so với cùng kỳ năm 2021.  Tuy vốn đầu tư đăng ký mới tiếp tục giảm, nhưng cả vốn đầu tư điều chỉnh và GVMCP đều tăng mạnh so với cùng kỳ. Cụ thể:

Vốn đăng ký mới: Có 454 dự án mới được cấp GCNĐKĐT (tăng 0,7% so với cùng kỳ), tổng vốn đăng ký đạt gần 3,7 tỷ USD (giảm 56,3% so với cùng kỳ[1]).

Vốn điều chỉnh: Có 323 lượt dự án đăng ký điều chỉnh vốn đầu tư (tăng 22,8% so với cùng kỳ), tổng vốn đăng ký tăng thêm đạt gần 5,29 tỷ USD (tăng 92,5% so với cùng kỳ).

Góp vốn, mua cổ phần: Có 1.026 lượt GVMCP của nhà ĐTNN (bằng 89,1% so với cùng kỳ), tổng giá trị vốn góp đạt trên gần 1,83 tỷ USD (tăng 74,5 so với cùng kỳ).

Cơ cấu ĐTNN 4 tháng đầu năm 2022 theo thành phần vốn đầu tư

  Theo ngành:

Các nhà đầu tư nước ngoài đã đầu tư vào 18 ngành trong tổng số 21 ngành kinh tế quốc dân. Trong đó, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo dẫn đầu với tổng vốn đầu tư đạt gần 6,2 tỷ USD, chiếm 57,2% tổng vốn đầu tư đăng ký. Ngành kinh doanh bất động sản đứng thứ 2 với tổng vốn đầu tư trên 2,8 tỷ USD, chiếm 26,1% tổng vốn đầu tư đăng ký. Tiếp theo lần lượt là các ngành bán buôn, bán lẻ; hoạt động chuyên môn khoa học công nghệ với tổng vốn đăng ký đạt lần lượt là gần 667,8 triệu USD và gần 357,5 triệu USD. Còn lại là các ngành khác.

Nếu xét về số lượng dự án mới thì bán buôn bán lẻ, công nghiệp chế biến chế tạo và hoạt động chuyên môn khoa học công nghệ là các ngành thu hút được nhiều dự án nhất, chiếm lần lượt 28,6%, 25,8% và 18,1% tổng số dự án.

Cơ cấu ĐTNN 4 tháng đầu năm 2022 theo ngành

Theo đối tác đầu tư:

Đã có 72 quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư tại Việt Nam trong 4 tháng đầu năm 2022. Trong đó, Singapore dẫn đầu với tổng vốn đầu tư trên 3,1 tỷ USD, chiếm 28,8% tổng vốn đầu tư vào Việt Nam, giảm 35,8% so với cùng kỳ 2021[2]; Hàn Quốc đứng thứ hai với trên 1,82 tỷ USD, chiếm 16,9% tổng vốn đầu tư, tăng 53,9% so với cùng kỳ[3]. Với dự án Lego có quy mô lớn, tổng vốn đầu tư trên 1,3 tỷ USD, Đan Mạch tiếp tục đứng thứ 3 với tổng vốn đầu tư đăng ký gần trên 1,32 tỷ USD, chiếm 12,2% tổng vốn đầu tư. Tiếp theo là Trung Quốc, Nhật Bản, Hà Lan.

Theo số lượng dự án, Hàn Quốc vẫn là đối tác có nhiều nhà đầu tư quan tâm và đưa ra các quyết định đầu tư mới cũng như mở rộng dự án đầu tư và GVMCP nhất trong 4 tháng năm 2022 (chiếm 18,7% số dự án mới, 33,7% số lượt điều chỉnh và 37,3% số lượt GVMCP).

Theo địa bàn đầu tư:

Các nhà ĐTNN đã đầu tư vào 44 tỉnh, thành phố trên cả nước trong 4 tháng đầu năm 2022. Bình Dương dẫn đầu với tổng vốn đầu tư đăg ký gần 2,35 tỷ USD, chiếm 21,7% tổng vốn đầu tư đăng ký và gấp hơn 4,9 lần so với cùng kỳ năm 2021[4]. Bắc Ninh đứng thứ hai với tổng vốn đầu tư gần 1,57 tỷ USD, chiếm 14,5% tổng vốn[5]. TP Hồ Chí Minh vượt lên xếp thứ ba với tổng vốn đầu tư đăng ký gần 1,28 tỷ USD, chiếm 11,8% tổng vốn và tăng 12,2% so với cùng kỳ năm 2021. Tiếp theo lần lượt là Thái Nguyên, Hà Nội, Hải Phòng,…

          Nếu xét về số dự án mới, các nhà ĐTNN vẫn tập trung đầu tư nhiều tại các thành phố lớn, có cơ sở hạ tầng thuận lợi như TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội. Trong đó, TP Hồ Chí Minh dẫn đầu về số dự án mới (39,9%), số lượt GVMCP (70,4%) và đứng thứ hai về số lượt dự án điều chỉnh vốn (13,6%, sau Hà Nội là 16,1%).

ĐTNN 4 tháng đầu năm 2022 theo địa bàn đầu tư

2. Nhận xét về tình hình đầu tư nước ngoài trong 4 tháng đầu năm 2022.

- Vốn đầu tư thực hiện của các dự án ĐTNN trong 4 tháng đầu năm 2022 tăng 7,6% so với cùng kỳ năm 2021. Với sự trợ giúp liên tục và hiệu quả của Chính phủ và các cơ quan chức năng, cùng với nỗ lực của cộng đồng doanh nghiệp vượt qua đại dịch và thích ứng với tình hình mới, các doanh nghiệp tiếp tục phục hồi, duy trì và mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh.

- Điều chỉnh vốn và góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp của nhà ĐTNN đều tăng so với cùng kỳ cả về số lượng và vốn đầu tư. Nhiều dự án sản xuất, chế tạo các sản phẩm điện tử, công nghệ cao được mở rộng vốn với quy mô lớn[6] trong 4 tháng đầu năm.

- Vốn đầu tư đăng ký mới giảm khá mạnh, tiếp tục làm giảm tổng vốn đầu tư trong 4 tháng (giảm 11,7%), song số lượng dự án đầu tư mới trong cả 4 tháng đầu năm vẫn tăng nhẹ (0,7%). Dù có những tác động bất lợi từ đại dịch Covid-19, các nhà ĐTNN vẫn đặt niềm tin vào nền kinh tế, vào môi trường đầu tư của Việt Nam và đưa ra các quyết định đầu tư mới cũng như mở rộng đầu tư hiện hữu.

- Tổng vốn đầu tư trong tháng 4 năm 2022 giảm so với các tháng đầu năm 2022[7] do không có nhiều các dự án quy mô vốn lớn như các tháng cùng kỳ 2021. Tuy nhiên ngoài số lượng dự án mới, số lượt GVMCP giảm nhẹ so với tháng 3/2022 thì đều tăng hơn so với các tháng 1 và 2 năm 2022[8]. Riêng số lượt dự án điều chỉnh vốn vẫn đang có xu hướng tăng đều trong các tháng đầu năm[9]. Với việc mở cửa các đường bay quốc tế từ ngày 15/3 sẽ tác động tích cực đến dòng vốn đầu tư trong thời gian tới.

- Xuất khẩu của khu vực ĐTNN tăng trong 4 tháng đầu năm và tăng mạnh hơn 3 tháng. Khu vực ĐTNN xuất siêu 10,75 tỷ USD kể cả dầu thô, góp phần bù đắp phần nhập siêu trên 9,79 tỷ USD của khu vực doanh nghiệp trong nước, do đó cả nước xuất siêu khoảng 960 triệu USD trong 4 tháng đầu năm.

- Cuộc xung đột Nga – Ucraina không có tác động trực tiếp đáng kể đối với ĐTNN tại Việt Nam do đầu tư của Nga và Ucraina chỉ chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng vốn đầu tư vào Việt Nam (chiếm 0,23% tổng vốn đầu tư). Tuy nhiên, về trung và dài hạn, cuộc xung đột có thể dẫn đến xu hướng chuyển dịch đầu tư ra khỏi Nga và Ucraina sang các nước Châu Á. Trong đó Việt Nam cũng có thể được hưởng lợi từ dòng vốn đầu tư dịch chuyển này. Tuy nhiên, hiện nay xu hướng này vẫn chưa rõ ràng. 

3. Tình hình ĐTNN luỹ kế tới 20/04/2022

Tính lũy kế đến ngày 20/04/2022, cả nước có 34.891 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký trên 424,59 tỷ USD. Vốn thực hiện lũy kế của các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài ước đạt 257,52 tỷ USD, bằng 60,7% tổng vốn đầu tư đăng ký còn hiệu lực.

- Theo ngành: các nhà ĐTNN đã đầu tư vào 19/21 ngành trong hệ thống phân ngành kinh tế quốc dân. Trong đó, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo chiếm tỷ trọng cao nhất với trên 251,4 tỷ USD (chiếm 59,2% tổng vốn đầu tư). Tiếp theo là các lĩnh vực kinh doanh bất động sản với trên 65,1 tỷ USD (chiếm 15,3% tổng vốn đầu tư); sản xuất, phân phối điện với trên 36,46 tỷ USD (chiếm 8,6% tổng vốn đầu tư).

- Theo đối tác đầu tư: Hiện có 139 quốc gia, vùng lãnh thổ có dự án đầu tư còn hiệu lực tại Việt Nam[10]. Trong đó, đứng đầu là Hàn Quốc với tổng vốn đăng ký gần 78,7 tỷ USD (chiếm 18,5% tổng vốn đầu tư). Singapore đứng thứ hai với trên 68,4 tỷ USD (chiếm 16,1% tổng vốn đầu tư), tiếp theo lần lượt là Nhật Bản, Đài Loan, Hồng Kông,...

- Theo địa bàn: ĐTNN đã có mặt ở tất cả 63 tỉnh, thành phố trong cả nước, trong đó TP Hồ Chí Minh vẫn là địa phương dẫn đầu trong thu hút ĐTNN với trên 53,6 tỷ USD (chiếm 12,6% tổng vốn đầu tư); tiếp theo là Bình Dương với trên 39,4 tỷ USD (chiếm 9,3% tổng vốn đầu tư); Hà Nội với gần 37,7 tỷ USD (chiếm gần 8,9% tổng vốn đầu tư).

ngoài còn hiệu lực với tổng vốn đầu tư Việt Nam gần 21,55 tỷ USD. Đầu tư của Việt Nam ra nước ngoài tập trung nhiều nhất vào các ngành khai khoáng (32,3%); nông, lâm nghiệp, thủy sản (15,8%). Các địa bàn nhận đầu tư của Việt Nam nhiều nhất lần lượt là Lào (24,8%); Campuchia (13,6%); Venezuela (8,5%);…