Tình hình thu hút đầu tư FDI ở miền Trung trong năm 2021

 Năm 2021 là một năm nhiều khó khăn và thách thức với khu vưc miền Trung Tây Nguyên, đại dịch Covid 19 bùng phát từ cuối năm 2019 đến nay, kinh tế và hạ tầng gặp nhiều khó khăn… nhưng với sự quyết tâm, nỗ lực và sáng tạo của cả hệ thống chính trị đã đem lại bức tranh về thu hút đầu tư nước ngoài tại khu vực miền Trung nhiều khởi sắc. Thay vì xúc tiến đầu tư trực tiếp, tiếp xúc gặp gỡ nhà đầu tư như trước kia, các địa phương đã linh hoạt chuyển sang hình thức xúc tiến đầu tư trực tuyến và thông qua công nghệ , nhà đầu tư có thể tìm hiểu về môi trường đầu tư và triển khai dự án tại các địa phương trong khu vực.

Trong năm 2021, khu vưc miền trung đã thu  hút được 71 dự án đầu tư FDI, với tổng vốn đầu tư đăng ký hơn 1,15 tỷ USD (số dự án chỉ gần bằng 60% nhưng tổng vốn đầu tư tăng gấp 3 lần so với năm 2020), đây là tín hiệu tốt cho thấy các dự án đầu tư vào miền Trung ngày càng tăng về chất, quy mô các dự án ngày càng nâng cao và mở rộng, điều này thể hiện sự tin tưởng của nhà đầu tư vào khu vực miền Trung. Các dự án đầu tư trong năm nay chủ yếu tập trung vào lĩnh vực sản xuất điện, 7 dự án với TVĐT hơn 583,4 triệu USD (quy mô TB mỗi dự án rất lớn: 83,4triệu USD/dự án), tiếp đến là lĩnh vực công nghiệp chế biến chế tạo  (19 dự án, TVĐT gần 280,7 triệu USD). Địa phương dẫn đầu về thu hút đầu tư trong năm 2021 là Đăk Lăk (8 dự án với TVĐT gần 454,9 triệu USD), tiếp đến là Thừa Thiên Huế (3 dự án với TVĐT hơn 165,5 triệu USD). Năm 2021, có 19 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào miền Trung, trong đó Singapore là đối tác chiến lược (11 dự án với TVĐT 528,4 triệu USD), tiếp đến là Hàn Quốc (12 dự án, 183,4 triệu USD).

Nhìn chung thu hút đầu tư FDI trong năm 2021 chủ yếu đến từ lĩnh vực năng lượng tái tạo, rất nhiều nhà đầu tư đến miền Trung tìm hiểu về lĩnh vực năng lượng tái tạo này. Đăk Lăk là địa phương có nhiều thế mạnh về năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện gió, trong năm 2021 đã có 6 dự án về lĩnh vực này với TVĐT gần 430,6 triệu USD, chiếm 95% vốn đầu tư của tỉnh. Điều đáng nói nữa là trong năm 2021, nhà đầu tư chiến lược Singapore đầu tư chủ yếu về lĩnh vực năng lượng tái tạo 500,4 triệu USD (chiếm 94% TVĐT của Singapore).

Bên cạnh đó, miền Trung đã nổi lên là một trong những địa điểm thu hút các doanh nghiệp có hàm lượng công nghệ cao, như: Dự án “Nhà máy sản xuất nhũ và màng mỏng công nghệ cao” của Tập đoàn Kurz (Đức) là dự án đầu tiên đầu tư vào Khu kinh tế Bình Định, có tổng vốn đăng ký đầu tư 40 triệu USD (tương đương 905,1 tỷ đồng). Hay như, Dự án Trung tâm Nghiên cứu, Phát triển và Sản xuất của tập đoàn Fujikin Nhật Bản đã chính thức khởi công xây dựng tại khu công nghệ cao Đà Nẵng có tổng vốn đầu tư đăng ký là 35 triệu USD, với mục tiêu nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ cũng như sản xuất thiết bị liên quan đến robot, thiết bị bay không người lái, thiết bị năng lượng Hydro, thiết bị Nano, công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), hệ thống lọc nước, hệ thống tải điện không dây và phát triển vật liệu mới.

 Một số ‘động lực’ giúp các tỉnh thành miền Trung thu hút mạnh dòng vốn FDI trong năm 2022 

Thực hiện Nghị quyết 105/NQ-CP ngày 9/9/2021 về hỗ trợ doanh nghiệp hợp tác xã, hộ kinh doanh trong bối cảnh dịch covid – 19, Nghị quyết số 128/NQ-CP ngày 11/10/2021 ban hành quy định tạm thời “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch covid – 19”, cả nước nói chung và miền Trung nói riêng tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp, phát triển kinh tế, thích ứng an toàn với đại dịch. Đặc biệt, ngày 4/1/2022, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã quyết định triệu tập Kỳ họp bất thường lần thứ nhất, Quốc hội khóa XV nhằm kịp thời xem xét, quyết định một số vấn đề lớn, quan trọng, cấp bách về kinh tế, xã hội, tài chính, ngân sách, để hỗ trợ kịp thời cho Chương trình phòng, chống dịch COVID-19 và Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội với những nội dung quan trọng được thảo luận tại  kỳ họp này, gồm: Thứ nhất, Quốc hội xem xét thông qua Nghị quyết về chính sách tài khóa, tiền tệ để hỗ trợ triển khai Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Thứ hai, Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết về Chủ trương đầu tư Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025. Giai đoạn 2021-2025, Chính phủ dự kiến đầu tư 729 km cao tốc trên các đoạn Bãi Vọt (tỉnh Hà Tĩnh) - Cam Lộ (tỉnh Quảng Trị), Quảng Ngãi - Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa) và Cần Thơ - Cà Mau. Thứ ba, Quốc hội sẽ xem xét, thông qua Dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu, Luật Điện lực, Luật Doanh nghiệp, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Thi hành án dân sự.

Bên cạnh những chính sách quan trọng, kịp thời và sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị chung cả nước, tạo nền tảng, cơ sở quan trọng để phục hồi và phát triển kinh tế, miền Trung với những thế mạnh riêng vốn có của mình sẽ tiếp tục có nhiều cơ hội và động lực để tăng cường thu hút nguồn vốn FDI trong 2022 và giai đoạn tiếp theo. Cụ thể như sau: 

Thứ nhất: Với kinh nghiệm chống dịch hiệu quả và bao phủ diện rộng tiêm vaccine, tỷ lệ tiêm chủng miễn dịch cộng đồng đạt mức cao, đặc biệt là lực lượng lao động trong khu vực doanh nghiệp và hộ kinh doanh cá thể, vì vậy doanh nghiệp và nhà đầu tư tại khu vực miền Trung yên tâm sản xuất kinh doanh.        

Thứ hai: Hiện nay, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang tích cực phối hợp, hỗ trợ và đôn đốc các địa phương nhanh chóng hoàn thiện dự thảo Qui hoạch phát triển kinh tế - xã hội địa phương theo từng thời kỳ giai đoạn 2021-2030 và tầm nhìn đến 2050 để có thể trình thẩm định và phê duyệt trong năm 2022. Bên cạnh đó, một loạt các địa phương đã ban hành danh mục dự án kêu gọi vốn đầu tư giai đoạn 2021-2025, tiếp tục đẩy mạnh cải thiện chất lượng môi trường đầu tư, kinh doanh, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực... Đây sẽ là cơ sở để triển khai các hoạt động đầu tư kinh doanh, quốc phòng an ninh, khi có quy hoạch mới sẽ phát triển đồng bộ, có định hướng, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội phù hợp với các Nghị quyết và có tầm nhìn dài hạn hơn.

Thứ ba: Với một loạt các dự án lớn về hạ tầng (đường bộ, cảng biển, sân bay, khu công nghiệp…) đang được qui hoạch, bố trí vốn, chấp thuận chủ trương đầu tư, ký kết mới sẽ góp phần đẩy nhanh tiến độ phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng đồng bộ, hoàn thiện tạo đà cho miền Trung sẵn sàng thu hút dòng vốn đầu tư mới, trong đó có đầu tư trực tiếp nước ngoài.    

Thứ tư: Tận dụng hiệu quả hiệp định EVFTA và CPTPP, miền Trung tăng cường sản xuất công nghiệp, dịch vụ, nông nghiệp và xuất khẩu các mặt hàng chủ lực của vùng, nâng cao năng lực sản xuất phục hồi kinh tế cho các doanh nghiệp.

Thứ năm: Du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn của các tỉnh miền Trung, đặc biệt là du lịch nghỉ dưỡng (biển, đảo, núi rừng), theo đó các địa phương đang khẩn trương tìm kiếm các giải pháp nhằm phục hồi, phát triển kinh tế du lịch - dịch vụ; bên cạnh những ngành nghề truyền thống có thế mạnh, các địa phương trong khu vực đang tiếp tục nghiên cứu các mô hình phát triển kinh tế mới như: kinh tế số, tài chính, đổi mới-sáng tạo, ICT, các ngành ứng dụng công nghệ cao…điều này sẽ tiếp thêm động lực đưa miền Trung thu hút đầu tư FDI trong năm 2022.

Miền Trung đang dần dần hồi phục và cải thiện những thế mạnh, tiềm năng vốn có, từng bước thúc đẩy phát triển kinh tế. Với phương châm đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học và công nghệ; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, chất lượng các hoạt động văn hóa - xã hội,...đây chính là động lực để thu hút làn sóng đầu tư mới sau đại dịch Covid 19.

Lê Minh Dương – Giám đốc Trung tâm XTĐT Phía Nam – Văn phòng tại Đà Nẵng.