Theo Tổng cục Thống kê, tình hình kinh tế - xã hội tháng 10 và 10 tháng năm 2021 của nước ta diễn ra trong bối cảnh dịch COVID-19 đang dần được kiểm soát, mặc dù vẫn xuất hiện ca mắc mới tại nhiều địa phương. Các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã nỗ lực, quyết tâm cao và đạt được kết quả quan trọng trong phòng, chống dịch bệnh, ổn định đời sống của nhân dân, từng bước phục hồi và phát triển kinh tế.
Trong bối cảnh dịch bệnh dần được kiểm soát, Nghị định 128 được ban hành kịp thời, tình hình KT-XH nước ta đã có nhiều điểm sáng và khởi sắc
Bên cạnh đó, tiến độ tiêm vaccine phòng dịch COVID-19 đạt kết quả khả quan và Nghị quyết số 128/NQ-CP ngày 11/10/2021 của Chính phủ được ban hành kịp thời đã đảm bảo việc tiếp tục thực hiện mục tiêu kép “vừa phòng chống dịch bệnh, vừa phát triển kinh tế - xã hội”. Qua đó, tình hình kinh tế - xã hội tháng 10 và 10 tháng năm 2021 của nước ta đã có nhiều khởi sắc với một số nét chính như sau:
Nhiều điểm sáng và khởi sắc
Thời tiết vụ hè thu năm nay cơ bản thuận lợi cho cây lúa sinh trưởng và phát triển nên năng suất nên năng suất lúa các vụ mùa đạt khá. Vụ hè thu diện tích gieo trồng đạt 1.954 nghìn ha, tăng 8,9 nghìn ha so với vụ hè thu năm 2020, năng suất đạt 56,5 tạ/ha, tăng 1,2 tạ/ha; sản lượng đạt 11,04 triệu tấn, tăng 282,8 nghìn tấn.
Sản xuất công nghiệp trong tháng 10 khởi sắc khi các biện pháp giãn cách xã hội được nới lỏng, hoạt động sản xuất kinh doanh dần trở lại trạng thái bình thường mới. Chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 10/2021 ước tính tăng 6,9% so với tháng trước; tính chung 10 tháng năm 2021, chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 3,3% so với cùng kỳ năm 2020.
Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 10 tăng mạnh so với tháng trước do các hoạt động sản xuất kinh doanh và dịch vụ được phép hoạt động trở lại. Ước tính tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng Mười tăng 18,1% so với tháng trước.
Sản lượng vận tải hành khách và hàng hóa đều tăng khá cao so với tháng trước. Vận chuyển hành khách tháng 10/2021 ước tính tăng 47,2% so với tháng trước và luân chuyển tăng 41,6%; vận tải hàng hóa tăng 13,5% và luân chuyển tăng 10,7%.
Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa vẫn duy trì tốc độ tăng cao (theo số liệu của Tổng cục Hải quan tính đến ngày 31/10/2021), 10 tháng năm 2021 đạt 539 tỷ USD, tăng 22,5% so với cùng kỳ năm trước, trong đó: Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 269,58 tỷ USD, tăng 17,3% so với cùng kỳ năm trước. Kim ngạch nhập khẩu đạt 269,42 tỷ USD, tăng 28,2% chủ yếu nhập khẩu tư liệu sản xuất chiếm đến 93,6% tổng kim ngạch (tăng 28,6% so với cùng kỳ năm trước).
Tháng 10/2021 xuất siêu tăng mạnh đạt 2,85 tỷ USD , do đó 10 tháng cán cân thương mại xuất siêu trở lại 160 triệu USD.
So với tháng trước, doanh nghiệp thành lập mới tăng mạnh về số doanh nghiệp và số vốn đăng ký. Trong tháng 10/2021, cả nước có 8.233 doanh nghiệp thành lập mới với số vốn đăng ký là 108,6 nghìn tỷ đồng, tăng 111,2% về số doanh nghiệp và tăng 73,9% về vốn đăng ký so với tháng 09/2021.
Số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động trong tháng 10 đạt 4.304 doanh nghiệp, tăng 29,8% so với tháng 9/2020.
Vốn đầu tư thực hiện từ nguồn ngân sách Nhà nước tăng mạnh so với tháng trước; vốn đầu tư nước ngoài đăng ký cấp mới vào Việt Nam tính đến 20/10/2021 tăng 11,6% so với cùng kỳ năm 2020.
Cụ thể, vốn đầu tư thực hiện từ nguồn ngân sách Nhà nước ước tính tăng 18,6% so với tháng trước. Vốn đầu tư nước ngoài đăng ký vào Việt Nam tính đến 20/10/2021 có 1.375 dự án được cấp phép mới với số vốn đăng ký đạt 13,02 tỷ USD, tăng 11,6% về số vốn đăng ký so với cùng kỳ năm 2020;
Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện đạt 15,15 tỷ USD, giảm 4,1%; có 776 lượt dự án đã cấp phép từ các năm trước đăng ký điều chỉnh vốn đầu tư tăng thêm 7,09 tỷ USD, tăng 24,2% so với cùng kỳ năm trước.
Lạm phát được kiểm soát, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 10/2021 giảm 0,2% so với tháng trước, tăng 1,77% so với cùng kỳ năm trước và tăng 1,67% so với tháng 12/2020. Tính chung 10 tháng năm 2021, CPI tăng 1,81% so với cùng kỳ năm trước, mức tăng thấp nhất kể từ năm 2016. Lạm phát cơ bản 10 tháng tăng 0,84%.
Công tác an sinh xã hội tiếp tục được quan tâm trong bối cảnh đời sống nhân dân còn gặp nhiều khó khăn do tình hình dịch COVID-19.
Tăng cường đầu tư cho y tế, phòng chống dịch bệnh là ưu tiên hàng đầu
Theo Tổng cục Thống kê, bên cạnh những điểm sáng, kinh tế - xã hội tháng 10 vẫn còn những hạn chế tồn tại, để ổn định đời sống nhân dân, khôi phục và phát triển kinh tế, giải pháp tăng cường đầu tư trong lĩnh vực y tế, phòng chống dịch bệnh là ưu tiên hàng đầu. Tiếp tục thực hiện nghiêm thông điệp 5K + vaccine, thuốc chữa bệnh, công nghệ và ý thức của người dân trong phòng, chống dịch.
Cần xây dựng, hướng dẫn cụ thể cho các đơn vị, các địa bàn theo các cấp độ dịch để ứng phó kịp thời, hiệu quả với dịch COVID-19.
Chăm lo sức khỏe, đời sống của người dân, đảm bảo an sinh, phúc lợi xã hội. Tiếp tục triển khai hiệu quả cơ chế, chính sách, giải pháp hỗ trợ người dân, người lao động, doanh nghiệp vượt qua khó khăn, ổn định và phục hồi sản xuất trong những tháng cuối năm. Đẩy nhanh tiến độ chi trả hỗ trợ đối tượng gặp khó khăn do ảnh hưởng của dịch COVID-19 theo các Nghị quyết của Chính phủ.
Xây dựng kế hoạch khôi phục thị trường lao động, giải quyết khó khăn về thiếu hụt lao động tại các vùng, khu vực sản xuất trọng điểm gắn với kiểm soát, bảo đảm an toàn dịch bệnh. Có kế hoạch bố trí, đào tạo người lao động đã di chuyển về địa phương do ảnh hưởng của dịch bệnh.
Hỗ trợ doanh nghiệp sớm phục hồi sản xuất, kinh doanh
Thực hiện chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa để giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, góp phần thúc đẩy sản xuất kinh doanh, phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Có chính sách tín dụng phù hợp để các tổ chức tín dụng hỗ trợ doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 nhằm sớm phục hồi sản xuất, kinh doanh.
Xây dựng, triển khai chương trình tín dụng quy mô lớn dành cho các ngành, lĩnh vực, dự án, doanh nghiệp có khả năng tạo đột phá và sức lan tỏa lớn về tăng trưởng.
Đẩy mạnh tiến độ thực hiện các dự án đầu tư công
Các Bộ, ngành và địa phương cần quyết liệt thực hiện nhiều giải pháp đẩy mạnh tiến độ thực hiện các dự án đầu tư công trong những tháng cuối cùng của năm 2021 nhằm hỗ trợ phục hồi tăng trưởng kinh tế như: Chủ động rà soát tiến độ dự án, chuẩn bị phương án ứng phó với thiên tai, mưa lũ trong bối cảnh dịch bệnh, đảm bảo an toàn và tiến độ thi công công trình.
Tập trung tháo gỡ vướng mắc đặc biệt trong công tác giải phóng mặt bằng; đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công bao gồm cả vốn đầu tư của năm trước chuyển sang.
Các địa phương chủ động xây dựng phương án tổ chức sản xuất, kinh doanh an toàn, thích ứng với diễn biến của dịch bệnh phù hợp với điều kiện thực tế của từng địa phương, doanh nghiệp, nhất là tại các khu công nghiệp tập trung.
Các cấp chính quyền chú trọng đối thoại với doanh nghiệp để kịp thời tháo gỡ vướng mắc nhằm đẩy nhanh tiến trình phục hồi sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp./.