Trong bối cảnh 9 tháng
năm 2015 nền kinh tế Việt Nam nhập siêu 3,8 tỷ USD thì khối doanh nghiệp đầu tư
nước ngoài vẫn xuất khẩu mạnh. Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của các doanh
nghiệp khu vực đầu tư nước ngoài là: điện thoại các loại &
linh kiện, máy vi tính sản phẩm điện tử & linh kiện, giày dép, dệt may… Đặc
biệt trong lĩnh vực xuất khẩu mặt hàng điện thoại và linh kiện, khu vực đầu tư
nước ngoài gần như chiếm thế độc tôn, điển hình là dự án sản xuất điện thoại
của Samsung.
Theo số liệu từ Tổng cục hải quan, tốc
độ tăng trưởng xuất khẩu của các nhóm hàng điện thoại và linh kiện, điện tử máy
tính và linh kiện trong khu vực đầu tư nước ngoài vẫn đang ở mức rất cao, tương
ứng tăng 34,3% và 52,8% so với cùng kỳ năm trước. Có thể thấy, một số doanh
nghiệp lớn FDI như Samsung đã góp phần đáng kể trong tăng trưởng xuất khẩu trong
lĩnh vực này. Kể từ khi
Samsung xuất hiện ở Việt Nam, với kim ngạch và tốc độ tăng trưởng xuất khẩu lớn,
năm ngoái đạt 26,3 tỷ USD và năm nay dự kiến đạt 30 tỷ USD, xuất khẩu của Việt
Nam đã tăng đáng kể. Tuy nhiên, một vấn đề đặt ra trong một vài năm tới khi các
nhà máy này đã hoạt động ổn định, với tốc độ tăng trưởng xuất khẩu không thể đột
biến như trước đây, thì dù giá trị tuyệt đối đóng góp vào kim ngạch xuất khẩu
chung của cả nước vẫn cao, nhưng xét về gia tốc tăng thêm thì không thể cao như
trước.
Tốc độ xuất khẩu trong lĩnh vực dệt may, giày dép cũng
giữ mức độ tăng trưởng ổn định với mức tăng 10,3% và 18,3% so với cùng kỳ năm
trước. Hai lĩnh vực này cũng là thế mạnh và là lĩnh vực truyền thống của các
doanh nghiệp FDI và cũng góp phần đẩy mạnh xuất khẩu trong nhiều năm qua.
Việc khối doanh nghiệp FDI chiếm tỷ trọng lớn trong kim
ngạch xuất khẩu của Việt Nam cũng dễ hiểu bởi các doanh nghiệp FDI có có tiềm lực tài chính mạnh,
đặc biệt là có lợi thế về thị trường xuất khẩu. Tuy nhiên, nhóm
hàng xuất khẩu lớn mà doanh nghiệp FDI đang giành lợi thế phần lớn lại là gia
công, lắp ráp. Do vậy, xuất khẩu nhiều, mà nhập khẩu cũng nhiều. Trong thời
gian tới, cần phải nghiên cứu kỹ xu hướng các doanh nghiệp FDI xuất khẩu lớn,
nhưng gia công nhiều, để làm sao tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong nước
đầu tư chiều sâu, đáp ứng nhu cầu nguyên, phụ liệu cho khối doanh nghiệp này.