Băn khoăn về khả năng khó đạt mục tiêu có 1,5 triệu doanh nghiệp (DN) hoạt động hiệu quả vào năm 2025, tại phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Nguyễn Chí Dũng trước Quốc hội chiều 11/11, đại biểu Vũ Tiến Lộc đoàn Hà Nội cho rằng, chỉ tiêu này sẽ mãi là xa vời nếu Chính phủ, Bộ KH&ĐT không có giải pháp đột phá nào về khung khổ chính sách pháp lý đối với DN.

Hộ kinh doanh là nhân tố chủ lực tạo ra doanh nghiệp

Phản hồi ý kiến của đại biểu Vũ Tiến Lọc, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, tại nhiệm kỳ trước chúng ta cũng đặt ra mục tiêu là 1 triệu DN hoạt động hiệu quả vào năm 2020 nhưng trên thực tế chúng ta cũng không đạt được. Chính vì thế nên Bộ KH&ĐT đãtính toán lại mục tiêu này trên cơ sở tốc độ thành lập DN như thời gian vừa qua, với các điều kiện thuận lợi về môi trường đầu tư, cơ chế khuyến khích hỗ trợ DN nên hoàn toàn có thể kỳ vọng để phấn đấu đạt mục tiêu 1,5 triệu DN hoạt động hiệu quả vào năm 2025.

Tuy nhiên để có thể đạt được mục tiêu này, Chính phủ cần có những giải pháp căn cơ và đột phá. Lãnh đạo Bộ KH&ĐT cho rằng, trước hết cần triển khai Luật Hỗ trợ DNNVV bằng việc tập trung vào các chính sách đã nêu trong Bộ luật này để hỗ trợ cho các DN thành lập mới để nhanh chóng có thể hoạt động được. Thứ hai là phải tạo được niềm tin để các doanh nhân, DN có thể bỏ tiền đầu tư thành lập DN mới tham gia vào đầu tư. “Với những chương trình đang được thực thi như chương trình hỗ trợ chuyển đổi giữa các DN; hỗ trợ cho DN trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao… tất cả những vần đề này sẽ thúc đẩy cho DN trong thời gian tới”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.

Cũng theo Bộ trưởng Dũng, trong thời gian tới chúng ta phải thể chế hóa pháp luật để luật hóa các điều kiện liên quan đến hơn gần 5 triệu hộ kinh doanh với 8 triệu lao động. Những đối tượng này khi chưa được luật hóa thành một bộ luật sẽ khó quản lý, khó hỗ trợ và không được tạo điều kiện cho sự phát triển. Trong khi các hộ kinh doanh đã và đang có đóng góp rất lớn vào nền kinh tế cũng như tác động đến tốc độ thành lập DN.

“Tại nhiệm kỳ trước, Chính phủ có đề xuất là đưa các hộ kinh doanh bổ sung trong Luật DN, nhưng Quốc hội đề nghị nên tách ra thành một luật riêng, nên vấn đề này Bộ KH&ĐT sẽ báo cáo lại với Chính phủ, để trong thời gian tới xây dựng một luật riêng, để cho các hộ kinh doanh và DN có điều kiện phát triển và phát huy tốt tiềm năng, lợi thế, giúp các hộ kinh doanh có thể lớn lên và chuyển thành DN, từ đó là cơ sở để hướng tới đạt 1,5 triệu DN vào năm 2025”, Bộ trưởng Nguyễn Chi Dũng nêu rõ.

Nghị quyết 108 kịp thời phát huy hiệu quả

Cũng tại phiên chất vấn chiều nay, lo ngại do tác động của dịch COVID-19 khiến trong 10 tháng đầu năm 2021 đã có hơn 97.000 DN rút lui khỏi thị trường, đại biểu Mai Thị Phương Hoa, đoàn Nam Định cho rằng, DN là lực lượng nòng cốt thúc đẩy phát triển kinh tế, mặc dù con số DN giải thể có thấp hơn số DN thành lập mới và quay trở lại nhưng Bộ KH&ĐT cần chỉ ra cũng như phân tích được nguyên nhân của tình trạng DN giải thể, ngừng hoạt động tăng cao và giải pháp xử lý.

Thừa nhận số lượng DN giải thể, ngừng hoạt động thời gian qua tăng cao, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, ngay từ khi xuất hiện dịch COVID-19, Chính phủ, Bộ KH&ĐT đã phải bắt tay vào thực hiện ngay các giải pháp phòng ngừa cũng như đối phó những rủi ro mà DN sẽ gặp phải. Các giải pháp được chia làm 2 giai đoạn, giai đoạn của năm 2020 chúng ta tập trung vào duy trì các kíp sản xuất, cố gắng duy trì sản xuất bằng cách giữ chân lao động và bằng cách hỗ trợ cho DN để cầm cự và duy trì sản xuất. Sang năm 2021, chúng ta đang thực hiện các chính sách mở cửa trong nền kinh tế kết hợp với phòng, chống dịch tốt và chiến lược, chương trình phục hồi để cho các DN cũng như cả nền kinh tế hồi phục trở lại.

Điều đặc biệt hơn nữa là khi chúng ta thực hiện Nghị quyết 108 thì tình hình doanh nghiệp đã quay trở lại rất nhanh. Hiện nay hoạt động sản xuất kinh doanh của các nhà máy, xí nghiệp, các khu công nghiệp lớn đã quay lại, có nơi tỷ lệ hoạt động đã đạt được từ 89-90% và nhiều khả năng đến cuối năm nay có thể nâng được năng suất thêm 5%. Hầu hết các DN trước đây làm ăn thua lỗ hiện nay đã quay trở lại thành lập mới và các DN dừng hoạt động cũng đã quay trở lại hoạt động với tỷ lệ rất lớn.

“Nghị quyết 108 đã được cộng đồng DN đánh giá rất cao, chúng ta đã tháo gỡ rất nhiều khó khăn, trong đó có 4 nội dung chính. Thứ nhất là chúng ta hỗ trợ về mặt kinh tế, thứ hai là hỗ trợ về lưu thông hàng hóa, thứ ba là hỗ trợ về khó khăn về dòng tiền cho DN và thứ tư là hỗ trợ người lao động. Chúng ta đã kịp thời ban hành các chính sách để tháo gỡ những vướng mắc cho các DN và nhờ đó các DN đã quay trở lại hoạt động, duy trì được sản xuất của mình”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khẳng định.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng thông tin, nhiều tập đoàn kinh tế cho biết, trong thời gian dịch COVID-19 diễn biến căng thẳng, nhiều đối tác nước ngoài đã chuyển đến 30% đơn hàng từ Việt Nam qua các nước khác nhưng đến nay các đối tác đã kết nối và nhiều đơn hàng đã quay lại. “Sau khi chúng ta có Nghị quyết 108 với thời gian 1 năm để hỗ trợ DN thì các Tập đoàn kinh tế lớn, ngành nghề sản xuất chủ lực đã quay lại hoạt động 100%. Nhiều DN tin tưởng và cam kết duy trì và phát triển sản xuất, nâng cao năng suất lao động trong thời gian tới, điều này cho thấy hiệu quả của các chính sách chúng ta đã đưa ra để duy trì và củng cố sự phát triển cộng đồng DN vững mạnh và hiệu quả”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nêu rõ.